เทียร่าประดับเพชรแบบแฉกรัศมี (Fringe Tiara) ของราชสำนักไทย (ตอนที่ ๓)
เทียร่าประดับเพชรแบบแฉกรัศมีของราชสำนักไทย (ตอนที่ ๓)
(เทียร่าแบบโคโคชนิก (Kokoshnik Tiara) ของสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ)
เทียร่าประดับเพชรแบบแฉกรัศมี (Fringe Tiara) หรือที่รู้จักกันในนาม เทียร่าแบบโคโคชนิก (Kokoshnik Tiara) นับเป็นหนึ่งในเครื่องเพชรโบราณที่ทรงคุณค่าที่สุดของราชวงศ์ไทย ด้วยลวดลายซี่เพชรที่เรียงรายราวแสงรัศมีแห่งอาทิตย์ เทียร่าองค์นี้สะท้อนให้เห็นถึงอิทธิพลของแฟชั่นราชสำนักยุโรปในช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19
เทียร่าองค์นี้ได้รับการสวมใส่ใน สี่รูปแบบที่แตกต่างกัน โดยสมเด็จพระราชินี ๒ พระองค์ ผู้ทรงสืบทอดความสง่างามของราชสำนักไทย ได้แก่
แบบบองโด (Bandeau Style) — สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี ทรงสวมในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก ปี พ.ศ. ๒๔๖๘ (ค.ศ. 1925)
แบบสร้อยพระศอ (Diamond Fringe Necklace) — สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ ทรงสวมในงานเลี้ยงรับรองทางการทูตช่วงทศวรรษ 1950
แบบมงกุฎทรงครึ่งวงกลม (Halo Tiara) — สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ ทรงสวมในงานพระราชพิธีและการเสด็จพระราชดำเนินในต่างประเทศช่วงทศวรรษ 1960
แบบมงกุฎทรงสูง (Coronet) — สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ ทรงสวมในงานเลี้ยงรับรองในโอกาสการเสด็จเยือนประเทศไทยของ สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2 พร้อม ดยุกแห่งเอดินบะระ และ เจ้าหญิงแอนน์ เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๑๕ (ค.ศ. 1972)
แรงบันดาลใจของเทียร่าองค์นี้มาจากเครื่องประดับทรงโคโคชนิกของ สมเด็จพระจักรพรรดินีมาเรีย เฟโอโดรอฟนา (Empress Maria Feodorovna) พระราชมารดาในสมเด็จพระเจ้าซาร์นิโคลัสที่ 2 แห่งรัสเซีย ซึ่งทรงโปรดศิราภรณ์พื้นเมืองของสตรีรัสเซียที่มีลักษณะครึ่งวงกลม ต่อมาเครื่องประดับทรงนี้ได้รับความนิยมอย่างสูงในราชสำนักยุโรปยุค เบลเอป็อก (Belle Époque) และได้รับการออกแบบโดยช่างอัญมณีชั้นนำอย่าง แกร์ราด (Garrard) และ คาร์เทียร์ (Cartier) เพื่อถวายแด่ราชวงศ์อังกฤษและราชวงศ์ยุโรปตอนเหนือ
เชื่อกันว่าเทียร่าประดับเพชรแบบแฉกรัศมีองค์นี้เข้ามาสู่ราชสำนักสยามในรัชสมัยของ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๕) พระมหากษัตริย์ผู้ทรงมีพระปรีชาสามารถด้านการทูตและทรงนิยมศิลปะแบบยุโรป พระองค์ได้ทรงจัดหาชุดเครื่องเพชรหลายชุดระหว่างการเสด็จประพาสยุโรปทั้งสองครั้ง และเชื่อว่าทรงพระราชทานเทียร่าองค์นี้แด่ สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ซึ่งนับเป็นหนึ่งในเครื่องเพชรตะวันตกชุดแรก ๆ ที่เข้ามามีบทบาทสำคัญในราชสำนักไทย
เทียร่าองค์นี้ได้รับการออกแบบอย่างชาญฉลาดให้สามารถปรับเปลี่ยนรูปแบบได้หลายลักษณะ ไม่ว่าจะเป็น มงกุฎทรงครึ่งวงกลม (Halo Tiara), มงกุฎทรงสูง (Coronet) หรือ สร้อยพระศอเพชรแบบแฉกรัศมี (Diamond Fringe Necklace) ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงฝีมือและความประณีตของช่างอัญมณีในยุคนั้น ที่สามารถผสมผสานความงาม ความสง่างาม และประโยชน์ใช้สอยเข้าด้วยกันได้อย่างงดงาม
การปรากฏตัวของเทียร่าองค์นี้ในสยามมีหลักฐานชัดเจนในช่วง ทศวรรษ 1920 (พ.ศ. 2460–2470) เมื่อ สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี ใน พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๗) ทรงสวมเทียร่าองค์นี้ในลักษณะ มงกุฎคาดพระเศียรแบบบองโด (Bandeau-style Tiara) ซึ่งเป็นสไตล์ยอดนิยมของยุคอาร์ตเดโค (Art Deco) ในพระราชพิธีบรมราชาภิเษกเมื่อปี พ.ศ. ๒๔๖๘ (ค.ศ. 1925) พระฉายาลักษณ์จากพระราชพิธีครั้งนั้นเผยให้เห็นพระสิริโฉมอันสง่างามของพระบรมราชินีผู้ร่วมสมัย พระเกศาทรงบ็อบและฉลองพระองค์สไตล์ตะวันตกเข้ากันได้อย่างงดงามกับประกายเพชรของเทียร่าองค์นี้
เทียร่าประดับเพชรแบบแฉกรัศมี จึงนับเป็นสัญลักษณ์แห่ง “ยุคสมัยใหม่ของราชสำนักสยาม” ที่หลอมรวมความสง่างามแบบไทยเข้ากับศิลปะแห่งตะวันตกได้อย่างลงตัวและทรงคุณค่า
ภายหลังจากสิ้นสุดรัชกาลที่ ๗ เทียร่าองค์นี้ได้กลายเป็นหนึ่งในเครื่องเพชรที่สืบทอดอยู่ในคอลเลกชันของราชวงศ์จักรี และได้รับการนำกลับมาใช้ใหม่ในฐานะ สร้อยพระศอเพชรแบบแฉกรัศมี โดย สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี และภายหลังโดย สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ทำให้เทียร่าองค์นี้ยังคงได้รับการยกย่องว่าเป็นหนึ่งในเครื่องเพชรที่ทรงคุณค่าและเก่าแก่ที่สุดในราชวงศ์ไทยมาจนถึงปัจจุบัน
ดังนั้น เทียร่าประดับเพชรแบบแฉกรัศมีของราชสำนักไทย จึงไม่เพียงเป็นเครื่องเพชรอันล้ำค่า หากยังเป็นสัญลักษณ์แห่งการผสาน “พระเกียรติยศ ความงาม และวัฒนธรรมสยามที่เชื่อมโยงกับโลกตะวันตก” ได้อย่างสง่างามเหนือกาลเวลา
________________________________________________
The Thai Royal Diamond Fringe Tiara (Part III)
(The Kokoshnik Tiara of Queen Sri Bajarindra)
The Diamond Fringe Tiara, also known as the Kokoshnik Tiara, is one of the most historic and treasured jewels in the Thai royal collection. With its rows of diamond rays glistening like beams of sunlight, this tiara reflects the influence of European court fashion during the late nineteenth century.
This tiara has been worn in four distinct styles by two Thai queens who embodied the elegance and continuity of the royal court’s traditions:
Bandeau Style — Queen Rambai Barni wore it for the Coronation of King Prajadhipok (Rama VII) in 1925 (B.E. 2468).
Diamond Fringe Necklace — Queen Sirikit wore it for diplomatic state receptions during the 1950s.
Halo Tiara — Queen Sirikit wore it for royal ceremonies and state visits abroad during the 1960s.
Coronet Style — Queen Sirikit wore it in 1972 (B.E. 2515) for the state banquet held during the State Visit of Queen Elizabeth II, the Duke of Edinburgh, and Princess Anne to Thailand.
The design of this tiara was inspired by the kokoshnik ornaments of Empress Maria Feodorovna, mother of Tsar Nicholas II of Russia, who favoured the traditional semicircular headdress worn by Russian women. The kokoshnik style later became highly fashionable among European royal courts during the Belle Époque, with leading jewellers such as Garrard and Cartier adapting the design for the British and Northern European monarchies.
It is believed that the Diamond Fringe Tiara entered the Siamese royal collection during the reign of King Chulalongkorn (Rama V), a monarch renowned for his diplomatic acumen and appreciation of European art. During his two royal visits to Europe, the King commissioned and acquired several sets of Western jewellery, and it is thought that this tiara was presented to Queen Sri Bajarindra, the Queen Mother, making it one of the earliest Western-style diamond pieces to play a significant role in the Siamese court.
The tiara was ingeniously designed to be transformed into several forms — a Halo Tiara, a Coronet, or a Diamond Fringe Necklace — demonstrating the artistry and technical mastery of early twentieth-century jewellers who successfully combined beauty, versatility, and regal grandeur.
The first documented appearance of the tiara in Siam dates to the 1920s (B.E. 2460–2470), when Queen Rambai Barni, consort of King Prajadhipok (Rama VII), wore it as a bandeau-style tiara, a fashion that reflected the chic Art Deco elegance of the era. During the 1925 Coronation Ceremony, the Queen appeared radiant, her modern bobbed hairstyle and Western gown harmonising beautifully with the sparkle of the diamond fringe.
The Diamond Fringe Tiara thus became a symbol of the modern era of the Siamese court, blending Thai royal dignity with Western artistic refinement in a way that was both sophisticated and timeless.
Following the end of King Rama VII’s reign, the tiara remained a cherished part of the Chakri Dynasty’s royal collection. It was later adapted into a diamond fringe necklace and worn by Princess Bejaratana and subsequently by Queen Sirikit, ensuring that this masterpiece continues to be celebrated as one of the most valuable and historic royal jewels in Thailand.
Therefore, the Thai Royal Diamond Fringe Tiara is not merely a magnificent piece of jewellery — it stands as a lasting symbol of the union between royal prestige, beauty, and Siam’s cultural dialogue with the West, radiating elegance that transcends time.
#aifashionlab #AI #aiartist #aiart #aifashion #aifashiondesign #aifashionstyling #aifashiondesigner #fashion #fashionhistory #historyoffashion #fashionstyling #fashionphotography #digitalfashiondesign #digitalcostumedesign #digitaldesign #digitalaiart #ThaiFashionHistory #ThaiFashionAI #thailand
