ความสง่างามแห่งยุคอาร์ตเดโค: แฟชั่นของข้าหลวงฝ่ายในในราชสำนักสมเด็จพระนางเจ้าอินทรศักดิศจี ในทศวรรษ 1920
ความสง่างามแห่งยุคอาร์ตเดโค: แฟชั่นของข้าหลวงฝ่ายในในราชสำนักสมเด็จพระนางเจ้าอินทรศักดิศจี ในทศวรรษ 1920
ภาพถ่ายขาวดำซึ่งได้รับการลงสีด้วยเทคโนโลยี AI และถ่ายขึ้นเมื่อช่วงปลายปี พ.ศ. 2465 (ค.ศ. 1922) นี้ ถือเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่ทรงคุณค่า ซึ่งเผยให้เห็นโลกแฟชั่นของสตรีในราชสำนักไทยในช่วงรอยต่อระหว่างยุคเก่าและใหม่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในยุคหลังสงครามโลกครั้งที่ ๑ ที่แนวโน้มแฟชั่นของสตรีทั่วโลกได้เปลี่ยนผ่านอย่างสำคัญจากความหรูหราแบบยุคเอ็ดเวิร์ดเดียน มาสู่ความกระฉับกระเฉงและร่วมสมัยของยุคอาร์ตเดโค
ภาพนี้สะท้อนบริบทแฟชั่นและสังคมในช่วงกลางของรัชสมัย พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๖) ซึ่งทรงครองราชย์ระหว่าง พ.ศ. ๒๔๕๓–๒๔๖๘ (ค.ศ. 1910–1925) และแสดงให้เห็นบทบาทของสตรีชั้นสูงผู้ถวายตัวเป็นข้าหลวงใน สมเด็จพระนางเจ้าอินทรศักดิศจี พระวรราชชายา อย่างสง่างามและร่วมสมัย
อิทธิพลตะวันตกในรูปแบบสยาม: การประยุกต์อย่างสง่างาม
เมื่อพินิจโครงร่างและสไตล์ของเครื่องแต่งกายในภาพ จะเห็นได้ชัดเจนถึงอิทธิพลของแฟชั่นอาร์ตเดโคในยุค 1920s ไม่ว่าจะเป็นทรงผมบ๊อบสั้น กระโปรงเหนือเข่า หรือเครื่องประดับที่มีรูปทรงเรขาคณิต แต่ขณะเดียวกันก็แสดงถึงการประยุกต์ใช้ที่เปี่ยมด้วยรสนิยมของสตรีไทยในราชสำนัก ในขณะที่แฟชั่นตะวันตกนิยมเส้นเอวต่ำ สตรีไทยในสมัยนั้นกลับคงไว้ซึ่งเส้นเอวธรรมชาติ โดยออกแบบเสื้อให้ยาวลงมาคลุมสะโพก เพื่อสร้างภาพลวงตาให้ดูเหมือนเส้นเอวต่ำ เทคนิคเช่นนี้สะท้อนความเข้าใจในศิลปะแฟชั่น พร้อมกับการปรับให้เหมาะสมกับขนบธรรมเนียมของไทย
สตรีผู้ปรากฏในภาพ
จากการสืบค้นข้อมูลในอินเทอร์เน็ต พบข้อเขียนของ คุณปียะธิดา สุจริตกุล ซึ่งเป็นผู้มีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับบุคคลในภาพ โดยได้ให้ข้อมูลที่มีคุณค่าเกี่ยวกับประวัติของสตรีทั้ง 6 ท่านในภาพดังกล่าว
เรียงจากซ้ายไปขวา:
แถวหลัง (ยืน):
คุณมาละตี กาญจนาคม
คุณเชื่อม อจลบุญ
คุณสมบุญ ชินะโชติ
แถวหน้า (นั่ง):
คุณสุคนธ์ สุจริตกุล
คุณกมะลา สุทธะสินธุ์
คุณปลอบ สุจริตกุล
จากคำบอกเล่าของคุณปียะธิดา ซึ่งเป็นลูกสาวของคุณกมะลา สุทธะสินธุ์ ในภาพนี้คุณกมะลามีอายุประมาณ 12 ปี และเพิ่งถวายตัวเป็นข้าหลวงในสมเด็จพระนางเจ้าอินทรศักดิศจี ชุดที่สวมใส่เป็นแฟชั่นแบบ “กะลาสี” ซึ่งไม่ใช่เครื่องแบบราชการ แต่เป็นที่นิยมในสมัยนั้นสำหรับการถ่ายภาพอย่างมีสไตล์
แฟชั่น “กะลาสี”: จากเจ้าชายน้อยอังกฤษสู่ข้าหลวงน้อยฝ่ายใน
ชุดกะลาสี (Sailor Suit) ที่ปรากฏในภาพนี้มีรากฐานทางประวัติศาสตร์ที่ย้อนไปถึงกลางคริสต์ศตวรรษที่ 19 ในราชสำนักอังกฤษ เมื่อ เจ้าชายอัลเบิร์ต เอ็ดเวิร์ด (Prince Albert Edward) พระราชโอรสพระองค์โตใน สมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรีย (Queen Victoria) และ เจ้าชายอัลเบิร์ต (Prince Albert – Prince Consort) ทรงได้รับชุดกะลาสีจากพระบิดา ขณะมีพระชนมายุเพียง 4 พรรษา ในปี ค.ศ. 1846
พระองค์ทรงสวมชุดดังกล่าวขณะตามเสด็จพระราชมารดาไปเยือนเรือรบพระที่นั่ง HMS Victory ซึ่งเป็นเรือธงของพลเรือเอกเนลสันในยุคสงครามนโปเลียน ชุดนั้นถอดแบบมาจากเครื่องแบบของกะลาสีเรือจริงในราชนาวีอังกฤษ และการที่เจ้าชายน้อยปรากฏพระองค์ในที่สาธารณะด้วยเครื่องแต่งกายเช่นนี้ จึงกลายเป็นปรากฏการณ์ทางแฟชั่นและการเมืองในเวลาเดียวกัน
เจ้าชายอัลเบิร์ต พระบิดา มีพระประสงค์ให้แฟชั่นเป็นเครื่องมือในการปลูกฝังความรักชาติ ความผูกพันกับราชนาวี และจิตสำนึกแห่งความเป็นพลเมืองในพระราชโอรส ภาพพิมพ์หินของเจ้าชายในชุดกะลาสีจึงกลายเป็นภาพยอดนิยม และเป็นแบบอย่างให้กับแฟชั่นเด็กในราชสำนักยุโรปหลายแห่ง เช่น ออสเตรีย ฝรั่งเศส รัสเซีย ญี่ปุ่น และต่อมาคือสยาม
ในช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19 ชุดกะลาสีได้รับการออกแบบให้เหมาะกับเด็กหญิงและวัยรุ่น โดยมีเสื้อคอปกกว้าง แถบริ้วขาว-น้ำเงิน กระโปรงเข้าชุด และดีไซน์ที่สะท้อนความสุภาพ เรียบง่าย และร่วมสมัย
ในราชสำนักสยาม สตรีชั้นสูงและผู้ที่ได้รับการศึกษาตะวันตกก็นิยมชุดกะลาสี โดยเฉพาะในกลุ่มข้าหลวงรุ่นใหม่ ซึ่งเลือกสวมใส่ในการถ่ายภาพอย่างเป็นทางการ เพื่อแสดงภาพลักษณ์ของหญิงสาวผู้ก้าวทันโลก รู้จักแฟชั่น และยังยืนอยู่บนรากฐานแห่งวัฒนธรรมไทย
เรื่องราวเบื้องหลังสตรีในภาพ
คุณสุคนธ์ และ คุณปลอบ สุจริตกุล เกิดที่กรุงลอนดอน ในช่วงที่บิดา—พระยาศิริรัตนมนตรี (สงบ สุจริตกุล)—ดำรงตำแหน่งอัครราชทูตประจำราชสำนักเซนต์เจมส์ ทั้งสองเติบโตท่ามกลางวัฒนธรรมตะวันตก พูดได้หลายภาษา และต่อมาได้เป็นนักหนังสือพิมพ์และล่ามหญิงรุ่นบุกเบิกของประเทศไทย
ส่วน คุณกมะลา สมรสกับ คุณโต สุจริตกุล (นายกวดหุ้มแพร) พระอนุชาของสมเด็จพระนางเจ้าอินทรศักดิศจี และภายหลังเป็นนักกีฬาเทนนิสระดับตำนานของประเทศไทย โดยครองแชมป์ระดับประเทศสูงสุดถึง 36 รายการ ระหว่าง พ.ศ. 2474–2506
แฟชั่นในฐานะภาพแทนของตัวตนและจุดยืนทางวัฒนธรรม
องค์ประกอบของการแต่งกายในภาพ ไม่ว่าจะเป็น bandeau, ต่างหูระย้า หรือชุดกระโปรงยาวลักษณะคล้ายชุดราตรี ล้วนบ่งบอกถึงความตั้งใจในการนำเสนอภาพลักษณ์ที่ประณีต ละเมียดละไม และทันสมัย ภาพถ่ายนี้น่าจะจัดขึ้นในโอกาสพิเศษ อาจเป็นงานภายในราชสำนัก หรือการถ่ายภาพหมู่อย่างเป็นทางการภายใต้การอุปถัมภ์ของสมเด็จพระนางเจ้าอินทรศักดิศจี
ภาพนี้มิใช่เพียงบันทึกแห่งแฟชั่น หากแต่เป็นหลักฐานของการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรม การสร้างอัตลักษณ์ใหม่ที่เชื่อมโยงทั้งความเป็นไทยและความเป็นสากล ข้าหลวงในภาพคือสตรีผู้ยืนอยู่บนจุดตัดระหว่างประเพณีกับความร่วมสมัย แสดงออกถึงความภาคภูมิใจ ความสามารถ และความมั่นใจในการดำรงตนในโลกที่เปลี่ยนแปลง โดยไม่ละทิ้งรากเหง้าแห่งวัฒนธรรมไทย
The Elegance of the Art Deco Era: Fashion of the Court Ladies-in-Waiting of Queen Indrasakdi Sachi in 1920s Siam
This black-and-white photograph, colourised using AI technology and taken in late 1922 (B.E. 2465), is a valuable historical record that offers a glimpse into the world of fashion among women in the Thai royal court during a transitional moment between the old world and the modern age. It especially reflects the post-World War I period when global women’s fashion underwent a major shift—from the elaborate Edwardian style to the more energetic and contemporary aesthetics of the Art Deco era.
The image reflects the fashion and social context during the middle years of the reign of King Vajiravudh (Rama VI), who ruled from 1910 to 1925 (B.E. 2453–2468). It also highlights the presence of high-ranking women who served as ladies-in-waiting to Her Majesty Queen Indrasakdi Sachi, the Royal Consort, portraying a refined yet modern femininity.
Western Influence in Siamese Style: An Elegant Adaptation
A close observation of the silhouettes and styling in this photograph reveals clear influence from 1920s Art Deco fashion: short bobbed hair, skirts above the knee, and accessories with geometric forms. Yet, these elements were adapted with subtlety and taste. While Western fashion embraced the dropped waist, Thai court fashion retained the natural waistline by cleverly extending the blouse to create the illusion of a lower waist. This technique reveals both a sophisticated understanding of fashion and a graceful adaptation to local cultural expectations.
The Women in the Photograph
From an online source written by Khun Piyathida Suriyatikul, who is directly related to one of the women in the photograph, valuable historical background has been preserved.
From left to right:
Back row (standing):
Khun Malatee Kanchanakom
Khun Chueam Ajalabun
Khun Sombun Chinachote
Front row (seated):
Khun Sukhon Suriyatikul
Khun Kamala Suttasin
Khun Plop Suriyatikul
According to Piyathida, her mother Kamala Suttasin was around 12 years old in this photo and had just entered service as a lady-in-waiting to Queen Indrasakdi Sachi. The sailor-style outfit she wore was not an official uniform but a fashionable ensemble commonly worn for formal portraits at the time.
The Sailor Suit: From a Young British Prince to Young Siamese Court Ladies
The sailor suit featured in this image has deep historical roots, tracing back to mid-19th century England. It gained royal prominence when Prince Albert Edward, the eldest son of Queen Victoria and Prince Albert (Prince Consort), was given a miniature naval uniform by his father in 1846, at the age of just four.
He wore the outfit while accompanying his mother on a visit to the Royal Navy’s HMS Victory—the famed flagship of Admiral Nelson during the Napoleonic Wars. The ensemble was based on the real uniforms of British naval seamen. When the young prince appeared in public in such attire, it sparked both a fashion trend and a political message.
Prince Albert intended the sailor outfit to instil patriotism, affection for the Royal Navy, and civic consciousness in his son. Lithographic prints of the prince in his sailor suit became widely popular and inspired children’s fashion across Europe—spreading to royal households in Austria, France, Russia, and Japan, and eventually Siam.
By the late 19th century, the sailor suit was adapted for girls and adolescents. It typically featured a wide sailor collar, striped navy-and-white accents, and a coordinated skirt—representing modesty, elegance, and modernity.
Among Siam’s upper classes, particularly those educated abroad or familiar with Western customs, the sailor suit became popular for formal portraits. Young ladies-in-waiting chose it not only to reflect their global sensibility but also to signal a poised, cultured femininity rooted in tradition.
Personal Histories Behind the Image
Khun Sukhon and Khun Plop Suriyatikul were born in London while their father, Phraya Sirirattanamontree (Song Suriyatikul), served as Thai ambassador to the Court of St James’s. Raised in a Western environment, they were multilingual and later became pioneering female journalists and interpreters in Thailand.
Khun Kamala would later marry Khun To Suriyatikul (Mr. Kuad Humphrae), younger brother of Queen Indrasakdi Sachi. She became one of Thailand’s most celebrated tennis players, winning 36 national championships between 1931 and 1963—the highest achievement by a female player in the nation’s tennis history.
Fashion as a Symbol of Identity and Cultural Balance
The fashion elements seen in the photograph—bandeaux, drop earrings, and evening-style gowns—suggest this was taken on a special occasion, possibly a royal court event or a formal portrait under the patronage of Queen Indrasakdi Sachi. The elegance and attention to detail in their attire reflect not only aesthetic sensibilities but also an assertion of modern identity.
This photograph is not merely a record of fashion. It documents the cultural exchange and hybridisation that occurred in the Thai royal court. The ladies-in-waiting captured here stand at a symbolic intersection between tradition and modernity—embodying pride, agency, and grace as they embraced global trends without abandoning the cultural foundations of Siam.
#aifashionlab #AI #aiartist #aiart #aifashion #aifashiondesign #aifashionstyling #aifashiondesigner #fashion #fashionhistory #historyoffashion #fashionstyling #fashionphotography #digitalfashion #digitalfashiondesign #digitalcostumedesign #digitaldesign #digitalaiart #ThaiFashionHistory #ThaiFashionAI
