เจ้าบุญวาทย์วงษ์มานิต ในชุดชุดเสือป่า ชั้น นายกองตรี รักษาดินแดนมณฑลพายัพ
เจ้าบุญวาทย์วงษ์มานิต ในชุดชุดเสือป่า ชั้น นายกองตรี รักษาดินแดนมณฑลพายัพ
เจ้าผู้ครองนครลำปาง องค์ที่ ๑๓ แห่งราชวงศ์ทิพย์จักราธิวงศ์ (พ.ศ. ๒๔๔๑–๒๔๖๕)
ภาพที่บูรณะด้วยเทคโนโลยี AI ภาพนี้เป็นพระรูปของ นายพลตรี เจ้าบุญวาทย์วงษ์มานิต ฯ เจ้าผู้ครองนครลำปางองค์สุดท้าย
ภาพนี้เป็นภาพที่ยากที่สุดในการบูรณะ เพราะต้นฉบับขาวดำ แตกเป็นเกรน และขาดความคมชัดและสีต่างๆของเครื่องราชอิศริยาภรณ์ก็แทบจะมองไม่ออก ทำกันสองคน โดยที่ผมสร้างสรรค์สีสันและทำภาพให้เป็นแบบสามมิติต่อ แล้วน้องนำ้มนต์เจ้าของภาพ เอาไปปรับปรุงต่อ แล้วผมนำกลับมาบูรณะและปรับปรุงในขั้นตอนสุดท้าย
ในภาพนี้คือชุดเสือป่า ชั้น นายกองตรี รักษาดินแดนมณฑลพายัพ
1. เสื้อเป็นเสื้อทูนิค (รัดเอว) คอปิด ดุมทอง ๗ ดุม
2. หมวกสักหลาดดำติดดอกไม้แพรจีบสีบานเย็น (สีหมายมณฑลพายัพ) ปักพู่ขนนสีขาว (สำหรับนายเสือป่าชั้นนายกอง)
3. อินทรธนูสักหลาดสีบานเย็นทาบแถบทอง ติดจักรหมายยศทอง ๑ จักร
4. ที่ข้อมือเสื้อติดแถบทองบานเย็น ทองใหญ่ ๑ แถบๆ ทองเล็ก ๑ แถบ หมายยศนายกองตรี
5. ประคต(เข็มขัด) ดำขอบทอง
6. สายกระบี่แถบทองสะพายเฉียงบ่าขวา กระบี่ไทยฝักหนังดำเครื่องทอง ผูกพู่กระบี่ไหมทองสลับดำ
เจ้าบุญวาทย์วงษ์มานิต ประสูติเมื่อวันที่ ๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๐๐ เป็นราชโอรสในเจ้านรนันทไชยชวลิต ทรงครองนครลำปางตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๔๔๑ จนถึงพิราลัยเมื่อวันที่ ๕ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๖๕ ด้วยพระโรคมะเร็งปอด รวมระยะเวลาครองนคร ๒๕ ปี
พระองค์ทรงเป็นผู้มุ่งมั่นพัฒนานครลำปางในหลายด้าน ทั้งการศึกษา พระพุทธศาสนา และงานสาธารณประโยชน์ โดยทรงสละที่ดินและราชทรัพย์ส่วนพระองค์เพื่อประโยชน์สุขของราษฎรเป็นสำคัญ
ด้านการศึกษา เจ้าบุญวาทย์วงษ์มานิตทรงเล่าเรียนอักษรไทยเหนือที่สำนักพระอภิไชย วัดเชียงมั่น และอักษรไทยกลาง ณ คุ้มหลวง เนื่องจากในสมัยนั้นนครลำปางยังไม่มีสถานศึกษา พระองค์จึงทรงตระหนักว่าการเรียนการสอนในวัดเพียงอย่างเดียวย่อมไม่เพียงพอต่อการพัฒนาบ้านเมือง จึงได้ทรงติดตามความก้าวหน้าทางการศึกษาจากส่วนกลาง แล้วนํามาประยุกต์ใช้ในนครลำปาง
ในปี พ.ศ. ๒๔๔๗ พระองค์ทรงจัดตั้งการเรียนการสอนแบบโรงเรียนขึ้นเป็นครั้งแรก ณ สถานที่ตั้งโรงเรียนเทศบาล ๓ (บุญทวงศ์อนุกูล) ในปัจจุบัน ต่อมา พระองค์ได้สละราชทรัพย์ส่วนพระองค์ซื้อที่ดินและอาคารของห้างเซ่งหลี เพื่อสร้างโรงเรียนถาวร และถวายเป็นสมบัติของแผ่นดิน จนใน พ.ศ. ๒๔๔๘ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ขณะดำรงพระอิสริยยศเป็นสยามมกุฎราชกุมาร ได้เสด็จพระราชดำเนินทรงเปิดโรงเรียนแห่งนี้เมื่อวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน และพระราชทานนามว่า “โรงเรียนบุญวาทย์วิทยาลัย” เพื่อเป็นพระอนุสรณ์แด่เจ้าบุญวาทย์วงษ์มานิต
พระองค์ยังทรงส่งเสริมให้เจ้านาย ขุนนาง และบุตรหลานผู้มีความสามารถ เดินทางไปศึกษา ณ กรุงเทพมหานคร ภายใต้การดูแลของกระทรวงมหาดไทย หลายท่านได้กลับมาสร้างคุณประโยชน์แก่บ้านเมืองในภายหลัง อันเป็นผลสืบเนื่องจากวิสัยทัศน์กว้างไกลของพระองค์
เมื่อเจ้าบุญวาทย์วงษ์มานิตพิราลัยใน พ.ศ. ๒๔๖๕ ได้มีการประกอบพิธีพระราชทานเพลิงพระศพเมื่อวันที่ ๑๙ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๗๐ ณ สนามเสือป่า (ปัจจุบันคือพื้นที่โรงเรียนบุญวาทย์วิทยาลัย) โดยมีพระราชชายาเจ้าดารารัศมี ในรัชกาลที่ ๕ เป็นประธาน และมีเจ้านายฝ่ายเหนือร่วมประกอบพิธีอย่างสมพระเกียรติ
นอกจากนี้ พระองค์ยังได้รับพระราชทานนามสกุล “ณ ลำปาง” ( na Lampang) ลำดับที่ ๑,๑๖๖ เมื่อวันที่ ๕ เมษายน พ.ศ. ๒๔๕๗ โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งพระราชทานแก่เชื้อสกุลผู้สืบสายจากบรรพบุรุษผู้ตั้งภูมิลำเนาอยู่ในถิ่นนั้นมาเนิ่นนาน เป็นที่รู้จักและนับถือโดยทั่วไป ทั้งยังมีพระบรมราชโองการห้ามผู้มิใช่เชื้อสายใช้คำนำหน้านามสกุล “ณ” อีกด้วย ภายหลังตระกูล “ณ ลำปาง” ได้รับเกียรติให้เข้าเฝ้าในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชอีกด้วย
Chao Bunwat Wongmanit (เจ้าบุญวาทย์วงษ์มานิต) in the uniform of Wild Tiger Corps (กองเสือป่า), rank of Captain (นายกองตรี), Territorial Defence Officer of the Northern Circle (มณฑลพายัพ)
The 13th ruler of Lampang (นครลำปาง) of the House of Thipchakratiwong (ราชวงศ์ทิพย์จักราธิวงศ์) (1898–1922).
This AI-restored portrait depicts Major General Chao Bunwat Wongmanit (นายพลตรี เจ้าบุญวาทย์วงษ์มานิต), the last ruler of Lampang.
This was the most challenging portrait to restore, as the original black-and-white image was grainy, unclear, and the decorations on his uniform were barely visible. The work was done collaboratively: I recreated the colours and gave the image a three-dimensional form; then Nammon (น้ำมนต์), the owner of the photograph, further refined it; finally, I carried out the last stage of restoration and enhancement.
In this portrait, he is wearing the Wild Tiger Corps (กองเสือป่า) uniform, rank of Captain (นายกองตรี), Territorial Defence of the Northern Circle (รักษาดินแดนมณฑลพายัพ):
Tunic (เสื้อทูนิค) with closed collar, seven gold buttons.
Black felt hat with magenta cockade (the colour symbol of the Northern Circle), adorned with a white plume (for Wild Tiger Corps officers).
Magenta felt epaulettes with gold trimming, bearing a single golden chakra insignia.
Magenta cuff bands: one large gold stripe and one small gold stripe, denoting the rank of Captain.
Black belt (ประคต) with gold edging.
Gold-trimmed sword sash worn diagonally across the right shoulder, Siamese sword with black scabbard and gold fittings, tied with a gold-and-black sword tassel.
Chao Bunwat Wongmanit (เจ้าบุญวาทย์วงษ์มานิต) was born on 6 November 1857, the son of Chao Naranan Chaiyawalit (เจ้านรนันทไชยชวลิต). He ruled Lampang from 1898 until his death from lung cancer on 5 October 1922, having reigned for 25 years.
He was dedicated to developing Lampang in many fields—education, Buddhism, and public works—often donating his own land and wealth for the well-being of his people.
In education, he studied Northern Thai script (อักษรไทยเหนือ) under Phra Aphichai (พระอภิไชย) at Wat Chiang Man (วัดเชียงมั่น), and Central Thai script (อักษรไทยกลาง) at Khuem Luang (คุ้มหลวง). Since Lampang had no formal schools at that time, he realised that monastic education alone was not enough for the city’s progress. He followed educational reforms in Bangkok and adapted them locally.
In 1904, he established the first formal classes at the site of today’s Tessaban 3 Boonthawong Anukool School (โรงเรียนเทศบาล ๓ บุญทวงศ์อนุกูล). Later, he used his personal funds to purchase the land and buildings of Seng Lee Company (ห้างเซ่งหลี) to build a permanent school, which he donated to the nation. On 26 November 1905, Crown Prince Vajiravudh (สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช สยามมกุฎราชกุมาร), later King Rama VI, presided over the opening ceremony and named it Boonwat Wittayalai School (โรงเรียนบุญวาทย์วิทยาลัย) in his honour.
He also encouraged northern princes, nobles, and capable youths to pursue studies in Bangkok under the Ministry of Interior (กระทรวงมหาดไทย). Many later returned to serve the nation, a legacy of his broad vision.
Upon his death in 1922, the royal cremation was held on 19 May 1927 at Sanam Suea Pa (สนามเสือป่า), now the grounds of Boonwat Wittayalai School, presided over by Princess Consort Dara Rasmi (พระราชชายา เจ้าดารารัศมี) of King Chulalongkorn (รัชกาลที่ 5), with northern royals participating in full honour.
Furthermore, on 5 April 1914, he was granted the surname Na Lampang (ณ ลำปาง), number 1,166, by King Vajiravudh (พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว). This royal decree reserved the prefix “Na” (ณ) for families whose ancestors had long settled in their respective regions, forbidding others from using it. Later, the Na Lampang family was honoured to attend the coronation of King Bhumibol Adulyadej (พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช).
#aifashionlab #AI #aiartist #aiart #aifashion #aifashiondesign #aifashionstyling #aifashiondesigner #fashion #fashionhistory #historyoffashion #fashionstyling #fashionphotography #digitalfashion #digitalfashiondesign #digitalcostumedesign #digitaldesign #digitalaiart #ThaiFashionHistory #ThaiFashionAI #thailand #UNESCO
