เจ้าเวียงชื่น เทพวงศ์ แห่งเมืองแพร่
เจ้าเวียงชื่น เทพวงศ์ แห่งเมืองแพร
เจ้าเวียงชื่น เทพวงศ์ ธิดาลำดับที่ 2 ของ เจ้าหลวงพิริยะเทพวงศ์ กับ แม่เจ้าบัวไหล แห่งเมืองแพร่
ภาพที่ได้รับการบูรณะด้วยเทคโนโลยี AI นี้ เป็นภาพของ เจ้าเวียงชื่น เทพวงศ์ ธิดาลำดับที่ 2 ของ เจ้าหลวงพิริยะเทพวงศ์ กับ แม่เจ้าบัวไหล
สองภาพแรกเป็นภาพถ่ายฟิล์มกระจกของเจ้าเวียงชื่น เทพวงศ์ ซึ่งคาดว่าน่าจะถ่ายที่สตูดิโอในกรุงเทพฯ
ภาพถ่ายที่สามเป็นภาพฟิล์มกระจก ผู้ที่นั่งอยู่ในภาพคือ แม่เจ้าบัวไหล ราชเทวี ชายาของเจ้าหลวงพิริยะเทพวงศ์ เจ้าเมืองแพร่องค์สุดท้าย โดยมีธิดาคือเจ้าเวียงชื่น เทพวงศ์ ยืนอยู่ข้าง ๆ การแต่งกายของทั้งสองเป็นแบบหญิงล้านนาดั้งเดิม คือ สวมเสื้อแขนยาว ห่มสไบเฉียง (สะไบสว้ายแหลง) และนุ่งผ้าซิ่น โดยแม่เจ้าบัวไหลนุ่ง ผ้าซิ่นต๋ามะนาว ส่วนเจ้าเวียงชื่นนุ่ง ผ้าซิ่นต๋าต่อ ตีนจกยกดิ้นทอง ภาพนี้ถ่ายที่ด้านหน้าคุ้มหลวงนครแพร่
คำถามคือ เหตุใดเจ้าเวียงชื่นกับสวามี เจ้าราชวงศ์ (เจ้าน้อยบุญศรี บุตรรัตน์) จึงต้องปลิดชีพด้วยการดื่มยาพิษภายในคุ้มเจ้าราชวงศ์ (ปัจจุบันถูกรื้อแล้ว) ในเมื่อเจ้านายองค์อื่น ๆ ได้รับเพียงโทษถอดยศศักดิ์และถูกนำไปกักบริเวณที่กรุงเทพฯ
หลักฐานหลายชิ้นระบุว่า เจ้าราชวงศ์ซึ่งเป็นบุตรเขยลำดับที่ 2 รองจากเขยใหญ่ เจ้าอุปราช (เจ้าน้อยเสาร์ วราราช สวามีเจ้า กาบคำ) มีบทบาทสำคัญในการช่วยบริหารราชการเมืองแพร่ เนื่องจากเจ้าอุปราชถึงแก่อนิจกรรม ทำให้ตำแหน่งและบทบาทของเจ้าราชวงศ์โดดเด่นขึ้น และได้รับความไว้วางใจจากเจ้าหลวงพิริยะเทพวงศ์ ถูกวางตัวให้เป็น ว่าที่เจ้าหลวงองค์ต่อไป
ด้วยเหตุนี้เอง เมื่อเกิดเหตุการณ์ กบฏเงี้ยว เจ้าราชวงศ์และเจ้าเวียงชื่นจึงถูกทางการสยามเพ่งเล็งเป็นพิเศษว่าอาจมีส่วนรู้เห็นหรือให้การสนับสนุนกลุ่มกบฏ
หลังการปราบกบฏเสร็จสิ้นในต้นเดือนตุลาคม พ.ศ. 2445 เจ้าหลวงพิริยะเทพวงศ์ได้ลี้ภัยตนเองไปอยู่เมืองหลวงพระบางและสิ้นพระชนม์ที่นั่น
ฝ่ายเจ้าเวียงชื่นกับสวามีเลือกที่จะดื่มยาพิษพร้อมกันจนถึงแก่กรรม มิยอมให้ถูกจับกุม ถอดยศ หรือริบทรัพย์สิน นับเป็นการตัดสินใจครั้งสุดท้ายที่จะรักษาศักดิ์ศรีของตนเองไว้ แม้จะถูกประณามว่าเป็นกบฏ แต่ก็เป็น ผู้แพ้ที่ยังคงไว้ซึ่งความเด็ดเดี่ยวและทระนง
Chao Wiang Chuen Thepwong of Prae
This image, restored with AI technology, depicts Chao Wiang Chuen Thepwong (เจ้าเวียงชื่น เทพวงศ์), the second daughter of Chao Luang Phiriya Thepwong (เจ้าหลวงพิริยะเทพวงศ์), the last ruler of Phrae, and his consort Mae Chao Bua Lai (แม่เจ้าบัวไหล).
The first two photographs of Chao Wiang Chuen Thepwong are glass-plate negatives, most likely taken at a studio in Bangkok.
The third image is also a glass-plate photograph. The seated figure is Mae Chao Bua Lai Ratchathewi (แม่เจ้าบัวไหล ราชเทวี), consort of Chao Luang Phiriya Thepwong, with her daughter Chao Wiang Chuen Thepwong standing beside her. Their attire reflects traditional Lanna women’s dress: long-sleeved blouses, diagonal shoulder cloths (sabai suaai laeng / สไบสว้ายแหลง), and pha sin (ผ้าซิ่น, tube skirts). Mae Chao Bua Lai is wearing a pha sin ta manao (ผ้าซิ่นต๋ามะนาว), while Chao Wiang Chuen wears a pha sin ta to with golden brocade supplementary weft (ผ้าซิ่นต๋าต่อ ตีนจกยกดิ้นทอง). The photograph was taken in front of the royal residence (khum luang, คุ้มหลวง) of Phrae.
The question arises: why did Chao Wiang Chuen and her husband, Chao Ratchawong (Chao Noi Bun Sri Butrat) (เจ้าราชวงศ์ (เจ้าน้อยบุญศรี บุตรรัตน์)), choose to end their lives by drinking poison in the Khum Chao Ratchawong (คุ้มเจ้าราชวงศ์, now demolished), while other members of the Phrae royal family merely had their ranks removed and were taken into custody in Bangkok without being executed?
Multiple sources indicate that Chao Ratchawong, the second son-in-law after Chao Uparat (Chao Noi Sao Wararat, husband of Chao Kab Kham) (เจ้าอุปราช (เจ้าน้อยเสาร์ วราราช สวามีเจ้ากาบคำ)), played a crucial role in assisting with the administration of Phrae. Following the death of Chao Kab Kham, his position diminished, while Chao Ratchawong rose in prominence. Trusted by Chao Luang Phiriya Thepwong, he was positioned as the heir apparent to succeed as the next ruler of Phrae.
Because of this, during the Ngiao Rebellion (กบฏเงี้ยว) of 1902 (R.S. 121), Chao Ratchawong and Chao Wiang Chuen were closely scrutinised by Siamese authorities, who suspected them of sympathising with or supporting the rebels.
After the rebellion was crushed in early October 1902, Chao Luang Phiriya Thepwong exiled himself to Luang Prabang, where he later passed away.
Chao Wiang Chuen and her husband, however, chose to drink poison together, dying side by side rather than face arrest, demotion, or confiscation of their property. It was their final act of defiance, preserving their dignity in the face of defeat. Though branded as rebels, they remain remembered as defiant losers who chose death with pride and determination.
#aifashionlab #AI #aiartist #aiart #aifashion #aifashiondesign #aifashionstyling #aifashiondesigner #fashion #fashionhistory #historyoffashion #fashionstyling #fashionphotography #digitalfashion #digitalfashiondesign #digitalcostumedesign #digitaldesign #digitalaiart #ThaiFashionHistory #ThaiFashionAI #thailand #UNESCO
