แผ่นฟิล์มกระจกโบราณเผยโฉมเจ้าชายไทยผู้เคยศึกษา ณ โรงเรียนแฮร์โรว์ กรุงลอนดอน
แผ่นฟิล์มกระจกโบราณเผยโฉมเจ้าชายไทยผู้เคยศึกษา ณ โรงเรียนแฮร์โรว์ กรุงลอนดอน
ภาพที่ผ่านการบูรณะและสร้างสรรค์ด้วยเทคโนโลยี AI คอลเล็คชั่นนี้ คือพระรูปของพระองค์เจ้า และหม่อมเจ้าชาย หลายพระองค์ ผู้เคยศึกษา ณ โรงเรียนแฮร์โรว์ กรุงลอนดอน ในสมัยรัชกาลที่ ๕ และรัชกาลที่ ๖
ในหน้าประวัติศาสตร์ไทย รัชสมัยของ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๕, พ.ศ. ๒๓๙๖–๒๔๕๓ / ค.ศ. 1853–1910) เป็นช่วงเวลาสำคัญที่ทรงวางรากฐานการปฏิรูปประเทศ พระองค์มิได้มุ่งเพียงด้านการปกครองและการทหาร แต่ยังทรงให้ความสำคัญต่อ การศึกษา อย่างยิ่ง พระราชโอรสและพระราชนัดดาหลายพระองค์ได้รับการส่งไปศึกษายังทวีปยุโรป หนึ่งในสถาบันชั้นนำที่ราชสำนักสยามเลือกก็คือ โรงเรียนแฮร์โรว์ (Harrow School) กรุงลอนดอน สหราชอาณาจักร ซึ่งก่อตั้งมาตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ ๒๑ และเป็นสถานศึกษาของชนชั้นสูงอังกฤษ
เรื่องราวสายสัมพันธ์ระหว่างสยามกับแฮร์โรว์ถูกนำกลับมาสู่ความสนใจอีกครั้ง เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๕๖ (ค.ศ. 2013) มีการค้นพบ คลังแผ่นฟิล์มกระจก ในอาคารร้างแห่งหนึ่งที่มณฑลกลอสเตอร์เชียร์ (Gloucestershire) สหราชอาณาจักร แผ่นฟิล์มกระจกเหล่านี้เป็นผลงานของบริษัทถ่ายภาพชื่อดังยุควิกตอเรีย Hills & Saunders ซึ่งมีชื่อเสียงในการบันทึกภาพบุคคลสำคัญและนักเรียนจากโรงเรียนชั้นนำ
การค้นพบครั้งนี้เป็นฝีมือของ ปีเตอร์ บอสเวลล์ (Peter Boswell) ผู้สนใจงานอนุรักษ์ภาพถ่ายเก่า เขาได้ชักชวนพี่ชาย ทิม บอสเวลล์ (Tim Boswell) ให้ร่วมกันรับช่วงดูแลแผ่นฟิล์มกระจกทั้งหมด หลังจากได้ทำการจัดเก็บอย่างปลอดภัยที่มณฑลวอร์ริคเชียร์ (Warwickshire) ต่อมาก็ย้ายคอลเล็คชั่นทั้งหมดไปยังดูไบเพื่อทำการอนุรักษ์อย่างเป็นระบบ กระบวนการนี้ต้องอาศัยความประณีต ทั้งการทำความสะอาด ซ่อมแซม และดิจิไทซ์ทีละแผ่น
เมื่อเวลาผ่านไป ใบหน้าที่คุ้นเคยก็เริ่มปรากฏขึ้น ไม่ว่าจะเป็น วินสตัน เชอร์ชิลล์ (Winston Churchill) อดีตนายกรัฐมนตรีและรัฐบุรุษของอังกฤษ หรือ จาวาฮาร์ลาล เนห์รู (Jawaharlal Nehru) อดีตนายกรัฐมนตรีอินเดีย แต่สิ่งที่สร้างความตื่นเต้นมากที่สุดคือการพบภาพของ เจ้าชายไทยหลายพระองค์ รวมถึงพระบรมฉายาลักษณ์ของ รัชกาลที่ ๕ ประทับยืนอยู่ด้านหน้าอาคารเรียนแห่งหนึ่งของแฮร์โรว์
เจ้าชายไทยในโรงเรียนแฮร์โรว์ (ตามลำดับเวลา)
พ.ศ. ๒๔๓๗ (ค.ศ. 1894) – พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบุรฉัตรไชยากร กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน
พ.ศ. ๒๔๔๐–๒๔๔๔ (ค.ศ. 1897–1901) – หม่อมเจ้าสุธาสิโนทัย เทวกุล
พ.ศ. ๒๔๔๒ (ค.ศ. 1899) – พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้านิพันธ์ภาณุพงศ์ กรมหมื่นภาณุพงศ์พิริยเดช
พ.ศ. ๒๔๔๕–๒๔๔๙ (ค.ศ. 1902–1906) – หม่อมเจ้าฉัตรมงคล โสณกุล
พ.ศ. ๒๔๔๕–๒๔๕๐ (ไม่ทราบปีที่แน่ชัด) – สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก (เจ้าฟ้ามหิดลอดุลเดชฯ)
ช่วงต้นคริสต์ศตวรรษที่ 20 (ไม่ทราบปีแน่ชัด) – หม่อมเจ้าขจรจรัสฤทธิ์ กฤดากร และหม่อมเจ้าอิทธิเทพสรรค์ กฤดากร
พ.ศ. ๒๔๖๖–๒๔๗๒ (ค.ศ. 1923–1929) –พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุลจักรพงษ์
พ.ศ. ๒๔๖๙–๒๔๗๒ (ค.ศ. 1926–1929) – พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภาณุพันธุ์ยุคล หรือ พระองค์ชายใหญ่
(ไม่ปรากฏปีชัดเจน) – พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาภัสสรวงศ์ ภาณุพันธุ์
รายชื่อเหล่านี้เป็นเพียงส่วนหนึ่งจากบันทึกที่ระบุว่ามีเจ้าชายไทยถึง ๒๓ พระองค์ ที่เคยศึกษา ณ โรงเรียนแฮร์โรว์ การศึกษาในต่างประเทศเป็นส่วนหนึ่งของพระราชดำริของรัชกาลที่ ๕ ในการนำสยามเข้าสู่ความทันสมัย และยังสะท้อนสายสัมพันธ์ไทย–อังกฤษที่ยาวนานตั้งแต่ศตวรรษที่ ๑๗
คลังแผ่นฟิล์มกระจกทั้งหมดมีจำนวนมหาศาลถึง ๙๐,๐๐๐ แผ่น ปัจจุบันระบุได้แล้ว ๔๗ แผ่น ที่เกี่ยวข้องกับเจ้าชายไทย แต่ยังมีอีกกว่าครึ่งหนึ่งที่ยังไม่ได้รับการตรวจสอบ ซึ่งคาดว่าจะพบเพิ่มอีกประมาณ ๔๐–๕๐ แผ่น
สิ่งที่ช่วยยืนยันชื่อและปีการศึกษาได้อย่างมั่นใจ คือการค้นพบ สมุดบันทึกลายมือของ Hills & Saunders ที่อยู่ในกล่องเดียวกันกับแผ่นฟิล์มกระจก ทำให้แน่ใจได้ว่าพี่น้องตระกูลบอสเวลล์กำลังดูแล คลังภาพประวัติศาสตร์ของโรงเรียนแฮร์โรว์ทั้งหมด
ทุกวันนี้ แผ่นฟิล์มกระจกเหล่านี้ได้รับการบูรณะ ฟื้นฟู และเก็บรักษาอย่างดี ทิม บอสเวลล์เล่าว่า เดิมทีเขาแทบไม่รู้เรื่องเจ้าชายไทยผู้เคยศึกษาในอังกฤษมาก่อน แต่เมื่อได้สัมผัสกับภาพถ่ายเหล่านี้ เขากลับรู้สึกหลงใหลราวกับได้ค้นพบ “สมบัติที่ซ่อนอยู่” ความหวังของเขาคือวันหนึ่งภาพเหล่านี้จะได้กลับคืนสู่กรุงเทพฯ และจัดแสดงให้ประชาชนไทยได้เห็นด้วยตาตนเอง
เพราะในแผ่นฟิล์มกระจกที่เปราะบางเหล่านี้ เราไม่ได้เพียงแค่เห็นพระพักตร์ของเจ้าชายหนุ่ม แต่ยังเห็นถึง พระวิสัยทัศน์ของรัชกาลที่ ๕ ผู้ทรงเชื่อมั่นว่าพลังของการศึกษาจะนำพาชาติไปสู่อนาคตที่มั่นคง
หมายเหตุ: บทความนี้เรียบเรียงขึ้นจาก “Rare Glass Plate Negatives Unveil Thai Princes Who Attended Harrow In London Over The Century” ตีพิมพ์ใน Thailand Tatler เมื่อวันที่ ๑๑ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๖๓ (ค.ศ. 2020)
Rare Glass Plate Negatives Unveil Thai Princes Who Attended Harrow in London
In the annals of Thai history, the reign of King Chulalongkorn (Rama V) stands as a watershed moment of modernisation. Not only did the revered monarch reform government, infrastructure, and the military, but he also placed a profound emphasis on education. In his vision, the sons and grandsons of the Chakri dynasty were to receive the very best training available, even if it meant sending them far beyond the borders of Siam to study in the West. One of those destinations was Harrow School in London, founded in 1572 under the charter of Queen Elizabeth I, and celebrated as one of Britain’s great public schools.
The connection between Siam and Harrow came into sharper focus thanks to an extraordinary discovery in the English countryside. In 2013, inside a disused building on a farm in Gloucestershire, a forgotten trove of glass plate negativeswas uncovered. Before the advent of film, glass plates—whether collodion wet plates or gelatin dry plates—were the dominant medium for photography in the late nineteenth and early twentieth centuries.
The discovery was made by Peter Boswell, a man with a long-standing interest in digitising old negatives. Recognising the importance of the find, he contacted his brother Tim Boswell, who flew to the UK to examine the archive. The plates were identified as the work of Hills & Saunders, a leading Victorian photographic firm whose reputation rested on capturing the likenesses of Britain’s elites, including school portraits of Harrow boys.
The Boswells soon realised that these fragile artefacts demanded proper conservation. After purchasing the archive, they arranged for the plates to be transported first to a photographic storage facility in Warwickshire, and later carefully relocated to Dubai. What followed was a painstaking process: thousands upon thousands of plates had to be cleaned, stabilised, assessed, and digitised. Over time, recognisable faces emerged from the glass. Among them were figures of global stature—Winston Churchill, who attended Harrow in the 1890s, and Jawaharlal Nehru, later the first Prime Minister of India. Yet the real surprise came in 2016, when the first images of Thai princes were identified.
There, captured in fine Victorian detail, were members of the Siamese royal family who had once walked the cloisters of Harrow. A glass plate even depicted King Chulalongkorn himself standing outside one of Harrow’s buildings, though the exact date of the monarch’s visit remains uncertain. His image among the Harrovians was a poignant reminder of his efforts to bridge East and West, to bring modern education to his heirs, and to cement Siam’s place in the modern world.
The plates revealed the presence of many Thai royals at the school across generations. The Boswells’ discovery, combined with the surviving Hills & Saunders notes, allowed for a more precise reconstruction of this unique chapter in Thai–British relations.
Thai Princes at Harrow – A Chronological Timeline
1894 – Prince Purachatra Jayakara (son of King Chulalongkorn)
1897–1901 – Mom Chao Sudhasrinothai Devakula
1899 – Phra Ong Chao Nibhandu Bhanubongse
1902–1906 – Mom Chao Chatra Mongol
Early 1900s – Prince Mahidol Adulyadej of Songkhla (father of King Rama IX)
Early 20th century (exact dates unrecorded) – Mom Chao Kachorn Kritakara and Mom Chao Iddidhebsan Kritakara (grandsons of King Mongkut, nephews of King Chulalongkorn)
1923–1929 – Phra Ong Chao Chula Chakrabongse (grandson of King Chulalongkorn)
1926–1929 – Phra Ong Chao Bhanubandh Yugala
(Date not specified) – Mom Chao Abhas Sorawongse Bhanurangsri
The Harrow connection extended further into the Chakri dynasty’s modern history. These names are but a handful of the 23 Thai princes recorded as alumni of the school. Collectively, their presence in London reflected not only King Chulalongkorn’s determination to modernise Siam but also the enduring bond between Thailand and the United Kingdom, a relationship stretching back to the seventeenth century.
The scale of the Boswells’ discovery was immense. The archive comprised 90,000 glass plates, and within that monumental collection, 47 images directly connected to Thai princes have so far been identified. Yet their work is far from finished: with some 45,000 plates still to be examined, it is believed that another 40 to 50 images of Thai royals remain undiscovered.
The brothers’ task was made easier by the chance discovery of a box containing the original handwritten notes of Hills & Saunders, which allowed them to confirm identities and dates with confidence. These notes also established that they were now custodians of the entire historic photographic archive of Harrow School—a priceless window into more than a century of elite education and global connections.
Today, the negatives are safely conserved, having undergone careful cleaning and digitisation. Tim Boswell admits that when he and his brother began this work, he knew little of the Thai princes who had passed through Harrow’s halls. But through the faces on the glass, he became fascinated by their stories, their journeys, and the world they represented. For him, the collection is nothing short of “hidden treasure.”
His hope now is to find a safe home for the Thai-related archive in Bangkok, where it might one day be displayed to the public. To reunite these images with the Thai people, he believes, would be a fitting tribute to both history and heritage. For in these plates—fragile yet enduring—we glimpse not only the young princes of Siam, but also the vision of a king who sought to secure his nation’s future through the power of education.
Note: This article is based on “Rare Glass Plate Negatives Unveil Thai Princes Who Attended Harrow In London Over The Century,” originally published in Thailand Tatler on August 11, 2020.
#aifashionlab #AI #aiartist #aiart #aifashion #aifashiondesign #aifashionstyling #aifashiondesigner #fashion #fashionhistory #historyoffashion #fashionstyling #fashionphotography #digitalfashiondesign #digitalcostumedesign #digitaldesign #digitalaiart #ThaiFashionHistory #ThaiFashionAI #thailand
